YATIRIM TEŞVİKLERİNDE YENİ DÖNEM
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki 2025/9903 sayılı Karar Resmi Gazetede yayımlanarak Yatırım Teşvik sistemimizde yeni bir dönemin başlangıcı yapılmıştır. Böylece 2012 yılından bu yana uygulanmakta olan 2012/3305 sayılı Karar ise yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut Yatırım Teşvik Sistemi; Genel Teşvik Uygulamaları, Bölgesel Teşvik Uygulamaları, Öncelikli Yatırımların Teşviki ve Stratejik Yatırımların Teşviki olmak üzere 4 ana uygulamadan oluşmaktaydı. Yeni teşvik sisteminde ile yatırımlarda daha seçici olunması anlayışı benimsenmekte olup sistem, proje odaklı olmak üzere Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi, Sektörel Teşvik Sistemi ve Bölgesel Teşvikler olmak üzere 3 ana uygulamadan oluşmaktadır.
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi: Teknoloji Hamlesi Programı, Yerel Kalkınma Hamlesi Programı ve Stratejik Hamle Programı olmak üzere üç programdan oluşmakta olup bu programlar kapsamına giren yatırımlar proje bazında değerlendirilecek ve destekleme kararı ilgili Komitelerce verilecektir.
Sektörel Teşvik Sistemi: Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi ve Hedef Yatırımlar Teşvik Sistemi olmak üzere iki sistemden oluşmakta olup Kararda belirtilen şartları sağlayan belirli yatırım konuları bu kapsamdaki desteklerden yararlanabilecektir.
Yeni Teşvik Sistemi ile Uygulanan Destek Unsurları;
- Gümrük Vergisi Muafiyeti
- KDV İstisnası
- Vergi İndirimi
- Faiz veya Kar Payı Desteği
- Yatırım Yeri Tahsisi
- Makine Desteği
- Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
- Sigorta Primi Desteği (Sadece 6.Bölgedeki yatırımlar için)
Bugüne kadar vergisel desteklerin öne çıktığı yatırım teşvik sistemlerimizde yeni sistem ile uygulanacak olan, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamındaki yatırımlar için uygulanacak olan “Makine Desteği” adındaki nakdi destek unsuru, ilk defa uygulanacak bir destek unsuru olarak belirlenmiştir.
Ayrıca yeni teşvik sistemi ile önemli bir yenilik getirilerek 1.Bölge İllerinden 4.-5. Veya 6.Bölge İl ve İlçelerine taşınan imalat sanayi yatırımları teşvik sistemi içerisine dahil edilmiştir. Bu şekilde nakil yapan firmalar için sadece nakil cinsli Teşvik Belgesi düzenlenebilmekte, asgari yatırım tutarı şartı aranmaksızın, taşınan makine ve teçhizat ile asgari 50 istihdam sağlanması ve taşınan makine ve teçhizatın asgari 1 yıl süreyle firma aktifinde kayıtlı olduğunun YMM raporu ile tevsik edilmesi kaydıyla sadece Bölgesel destek unsurlarından (Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Sigorta Primi Desteği-6.Bölge Yatırımları İçin) yararlandırılır.
Güncellenen Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi doğrultusunda istihdam teşvikleri 6 bölgede kademeli olarak uygulanacaktır. İstihdam teşvikleri daha yüksek limitlerde ve daha uzun sürelerde sunulacak olup 6.Bölge kapsamı iller, Depremden çok yoğun etkilenen 65 ilçe ve Cazibe Merkezleri programındaki iller en yoğun istihdam teşviklerinden yararlanan yerler olarak planlanmıştır. Buralardaki OSB’lerde çalışanların asgari ücrete tekabül eden SGK primi işveren payları 14 yıl, çalışan payları ise 10 yıl süre ile Bakanlıkça karşılanacaktır.
Yeni yatırım teşvik sistemi ile birlikte getirilen, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi il merkezlerine kıyasla önemli ölçüde daha düşük olan 289 ilçeye bir ileri bölge teşviki sağlanması uygulaması ile kalkınma ve refahın ülke geneline daha dengeli ve hızlı bir şekilde yayılması hedeflenmiştir.
Kapasite fazlası bulunan sektörlerde verimlilik açısından sürdürülebilir olmayan yatırımlar, teşvik sistemi kapsamı dışına çıkarılmıştır. Desteklenecek yatırımlar, “Hedef Sektörler” başlığı altında açıkça tanımlanmıştır. Teşvik programlarında yer almayan sektörler ve ürün gruplarına yönelik yatırımlar ise desteklenmeyecektir.
Bugüne kadar her Teşvik Sistemi kapsamında uygulanmakta olan Genel Teşvik Sistemi yeni sistem ile artık sonlandırılmıştır. Bu kapsamda, teşvik sistemi dışında kalan sektörler ve ürünlere yönelik yatırımlarda kullanılan makine ve teçhizat için uygulanan gümrük vergisi muafiyeti kaldırılmıştır. Böylece yerli makine üreticilerimizin korunması hedeflenmiştir.
İmalat sanayi firmalarının öz tüketimine yönelik gerçekleştirilecek olan enerji üretim faaliyeti kapsamında bağlantı anlaşmasındaki güç ile sınırlı olan Güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları (GES) ile Rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları (RES) öncelikli yatırımlar arasına alınmıştır.
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlara OSB’lerde oluşturulan rezerv alanlarda, uygun koşullarda yatırım yeri tahsis edilebilecektir.
Yeni Yatırım Teşvik Sistemi diğer uygulamalardan farklı olarak süreli olarak yayımlanmış olup, 31.12.2030 tarihine kadar geçerli olacaktır.
Konuya ilişkin olarak çok yakında uygulama esaslarını içerir Tebliğ yayımlanacak olup söz konusu Tebliğ sonrası daha detay bir bilgilendirme üyelerimize yapılacaktır.
Konu ile ilgili Resmi Gazete'de yayımlanan Karar:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/05/20250530-2.pdf