Güncel Ekonomik Göstergeler
Kasım’da Kapasite Kullanımı 19 Ayın En Düşüğünde
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı, Kasım 2014
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO), imalat sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara dayalı olarak hesaplanmaktadır. İmalat sanayi aktivitesinin öncü göstergelerinden biri olarak kabul edilen KKO, çıktı açığını göstermesi ve verimlilikle bağlantısı nedeniyle de yakından takip edilmektedir.
İmalat sanayi ağırlıklı ortalama KKO, Kasım 2014 ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 1,1 puanlık bir düşüşle 74,5 seviyesine gerilemiştir. Ağustos-Ekim dönemi boyunca 74,1 seviyesinde sabit seyreden mevsim etkilerinden arındırılmış KKO ise Kasım’da 0,1 puan azalarak 74’e düşmüştür.
2008 krizinin hemen öncesinde 80 seviyelerini aşan mevsimsellikten arındırılmış KKO kriz sonrasında en fazla 76,1 seviyesini (Haziran 2011) görebilmiştir. 2013 yılsonundan 2014 Ekim’e gelindiğinde mevsimsellikten arındırılmış KKO’da 1,9 puanlık düşüş söz konusudur.
2014 Kasım ayında önceki yılın aynı dönemine göre kaydedilen gelişmeye mal grupları açısından bakıldığında, dayanıksız tüketim malları haricinde tüm mal gruplarında KKO düşüşlerinin gerçekleşmiş olması dikkat çekmektedir. Kasım’da dayanıklı tüketim malı ve ara mal üretiminde KKO yıllık bazda sırasıyla 1,8 ve 2,0 puan gerilemiştir.
Sektör dağılımı incelendiğinde ise tekstil, giyim, petrokimya, makine-teçhizat gibi bir dizi önemli sektörde kapasite kullanımının yüzde 75 seviyesinin üzerinde olduğu ve geçtiğimiz yılın aynı ayına göre arttığı görülmektedir. Ancak imalat sanayinin geneline bakıldığında imalat sanayi altında yer alan 24 alt sektörün 14’ünde kapasite kullanım oranı 2013 Kasım’ına göre düşüş göstermiş durumdadır. 2014’te iç talepte yaşanan göreli soğuma nedeniyle üretim aktivitesi olumsuz etkilenen motorlu ara taşıtları sektöründe KKO’nun yüzde 70,6 ile 1 yıl öncesine göre 4 puan düşük, ancak son aylarda iç talepteki ılımlı canlanma nedeniyle hafif bir artış eğiliminde olduğu görülmektedir.
Kapasite kullanım oranı verileri Türkiye imalat sanayiinde bir kapasite sorunu bulunmadığını göstermekle birlikte önceki yıla göre çıktı açığında yaşanan artış ve mevsimsellikten arındırılmış KKO’nun son 19 ayın en düşük seviyesinde olması 2014’ün son çeyreğinde de imalat sanayi aktivitesinin belirgin bir toparlanma göstermediğine işaret etmektedir.